Zoals jullie weten heb ik het niet zo op de naam helden als het gaat om het vereren van sporters. Toppers, prima. Klasbakken, absoluut. Maar helden, nee. Niet in mijn woordenboek. Weet je wie pas helden waren? Pizzakoeriers in New York in het pre GPS-tijdperk. Echte helden!
Als mensen een pizza bestelden in New York – nog voor de tijd van de TomTom – gaven sommige pizzeria’s namelijk de garantie dat deze er binnen 30 minuten zou zijn. Warm! Lukte het niet, geld terug. En dus hing het hele voortbestaan van het bedrijf af van de pizzakoeriers. Zij moesten de hele stad uit hun hoofd kennen, weten waar er eventuele wegwerkzaamheden waren en ook nog eens kunnen sturen als viervoudig wereldkampioen Max Verstappen om die pizza tijdig op de plaats van bestemming te krijgen. En dat ze dan aankwamen op de bestemming en de lift in het gebouw kaduuk was en ze naar de 54e etage moesten lopen. Over helden gesproken.
Of wat te denken van taxichauffeurs in Londen. We zijn het zo gewend geraakt. We stappen in de auto, tikken de eindbestemming in de navigatie in en gaan op pad. Nadenken is er niet meer bij. Voor elke afslag geeft de man of vrouw in je telefoon een waarschuwing of je links of rechts moet. Er wordt zelfs rekening gehouden met eventuele files en wegwerkzaamheden – zodat je jezelf daar ook niet druk om hoeft te maken – en of je nu 5 of 500 kilometer moet, de navigatie zorgt ervoor dat je op de bestemming naar keuze komt. Ik raak al verdwaald in mijn eigen woonwijk, maar die taxichauffeurs moesten het hele stratenplan van Londen uit hun hoofd kennen. Het was zelfs onderdeel van het examen om taxichauffeur te worden. Uit onderzoek bleek dan ook dat de chauffeurs met de meeste ervaring een dikkere hippocampus hadden. Dat is het gebied van de hersenen waar het opslaggebied zit en waarin kaarten worden opgeslagen. Zo zorgden ze er dus voor dat je in een keer op de bestemming naar keuze kwam. Zonder omweg. In Amsterdam was dat wel anders. Daar bleven de chauffeurs gewoon rondjes rijden. Met de meter aan, uiteraard.
Helden? Luchtverkeersleiders voor de computers hun intrede deden. Dat waren pas helden. Zo’n Ron Keizer kan nu lekker achterover gaan zitten en kijken naar een scherm waarop honderden – misschien wel duizenden – stipjes zich verplaatsen en waarbij precies vermeldt staat waar de vliegtuigen zich bevinden, hoe hard ze vliegen, hoe het weer is en weet ik wat nog meer. Ja, zo kan ik het ook! Nee, dan de ‘ouwe garde’. Die moesten nog met een kaart, potlood en liniaal in de weer en zo ongeveer uitrekenen waar de vliegtuigen zich bevonden, contact houden met een radio en hopen op het beste. En als er gevaar in het luchtruim dreigde, gelde er gewoon een gouden regel. Rechts heeft voorrang. De held die dat verzonnen heeft, verdient een standbeeld!