Ik kan me nog goed herinneren dat mijn moedertje die woorden wel eens bezigde als ik weer eens ‘geen tijd’ had om boodschappen te doen. Mijn moedertje kon daar slecht tegen. Ze was – en is nog steeds – voor mij het voorbeeld van iemand die altijd voor anderen klaarstond. Ze is veel te vroeg overleden – ik denk nog iedere dag aan haar – en ik vraag me af hoe ze om zou gaan met de wereld van nu. Een wereld die steeds meer gebaseerd is op ‘ikke, ikke, ikke…’
Opgroeiend in Volendam en vervolgens het grootste deel van mijn volwassen leven doorbrengend in het prachtige Egmond aan Zee ben ik namelijk bekend geworden met de zogeheten principiële levenshouding waar waarden als integriteit, nederigheid, trouw, moed, rechtvaardigheid, ijver, eenvoud en bescheidenheid nog hoogtij vieren. Waar het nog gemeengoed is dat je elkaar steunt en voor elkaar opkomt als de situatie daarom vraagt. Echte vriendschap wordt nog beschouwd als het grootste succes dat haalbaar is.
Auteur Steven Covey beweert in een van zijn boeken echter dat er na de Eerste Wereldoorlog een verschuiving is ingezet vanuit de principiële levenshouding richting een pragmatische levenshouding, maar ik durf te beweren dat deze sinds de invoering van social media pas echt in een enorme stroomversnelling is gekomen. Dat we vanuit een ‘wij-maatschappij’ in heel korte tijd zijn verworden tot een ‘ik(ke, ikke, ikke)-maatschappij. Waarin we niet meer kijken naar wat ‘we’ voor een ander kunnen doen, maar vooral naar wat het voor onszelf oplevert. We hoeven maar naar een gemiddelde club of vereniging te kijken en zien dat het steeds moeilijker wordt om vrijwilligers te vinden. Terwijl deze tot voor kort altijd het hart van de club en de maatschappij hebben gevormd.
Omdat we – en vooral onze kinderen – steeds meer zijn opgegroeid met het principe dat geluk zit in steeds meer hebben, in plaats van minder nodig hebben, verliezen we de belangrijkste dingen (het echte geluk) steeds meer uit het oog. Gaan (soms letterlijk) over lijken om maar gelukkig en succesvol over te komen. Doen alles om maar ‘rijk’ te worden en verloochenen ondertussen degenen die het meeste voor ons betekenen of er altijd voor ons zijn geweest. Denken er mee weg te komen, maar uiteindelijk houdt dat soort succes geen stand en is het gedaan met het ‘geluk’.
En zolang ‘we’ iedere dag opnieuw worden geconfronteerd met ‘bling-bling’ en ‘doekoe’, zal het moeilijk zijn om hier verandering in te brengen. Toch ben ik hoopvol en hoop ik dan ook dat we op korte termijn weer een paradigmaverschuiving zullen meemaken. Dat we gaan inzien dat het niet draait om meer geld, meer macht en ‘kijk mij eens rijk zijn’, maar dat het kopje filterkoffie (of Cola Zero in mijn geval) bij je beste vriend toch echt lekkerder smaakt dan dat kopje koffie van €10,- bij die chique barista. Dat we in gaan zien dat er niets meer gelukkig maakt dan iemand anders te helpen zonder er iets voor terug te verwachten.
Maar goed, ik ben dan ook maar een ‘arme sloeber’ en heb wellicht helemaal geen recht van spreken. En dat is allemaal de schuld van mijn moedertje. Met haar ‘ikke, ikke, ikke…’ Bedankt hè, ma!
Weer mooi verwoord jan
Je moeder was van goud en is dan ook een groot gemis voor jullie