‘Je bent nooit uitgeleerd in het leven’

Ben Zwarthoed, bijgenaamd De Beer, laat op negentienjarige leeftijd heel bewust de kans lopen om profvoetballer te worden. “Of ik hiermee uniek ben, weet ik niet, maar ik ben nog nooit iemand tegengekomen die hetzelfde heeft gedaan”, lacht hij. “Het was op dat moment een dappere beslissing, maar als ik er op terugkijk, zat er een goede gedachte achter. Natuurlijk wilde ik als klein jongetje profvoetballer worden, maar mijn tijd in de jeugd van FC Volendam was niet leuk. Dat was mijn referentiekader en ik dacht bij mezelf: ‘straks wordt het weer zo.’ Daar had ik geen zin in.”

Profvoetballer wordt het dus niet en dus blijft Ben werkzaam als stukadoor en gaat spelen bij de Zaterdag 1 van RKAV Volendam dat op dat moment uitkomt in de Hoofdklasse, het hoogste amateurniveau van Nederland. Vijf dagen in de week werken en daarnaast drie keer in de week trainen en op zaterdag een wedstrijd. “Als je jong bent, heb je energie over. Dan is dat geen opgave. Daarbij ging het bij de Zaterdag 1 gepaard met zoveel plezier. Ik kwam als ‘jong binkie’ terecht in een megaleuke ploeg. Dat was een uitje voor me. Niets dan lachen, gieren en brullen. Een toptijd!”

De drempel over

“Alles wat ik gedaan heb, heb ik met plezier gedaan, maar ik heb altijd een onbestemd gevoel gehad. Dat is voortgekomen uit het feit dat ik goed kon leren op school, maar had om me heen niemand die een studie had gevolgd. In mijn omgeving gingen ze allemaal al jong aan het werk en dat is dan je voorbeeld. Voorbeeld doet volgen en zodoende had ik voor mezelf al snel de keuze gemaakt om met mijn handen te gaan werken. Ik weet nog dat ze dit op de basisschool erg jammer vonden. Achteraf gezien een domme keuze en daar heb ik later best spijt van gehad omdat je niet zo snel weer overstapt naar een andere studie. Heb na de LTS nog wel een studie transport & logistiek geprobeerd, maar die was erg ongeregeld – stelde niet zoveel voor – en dus ben ik daar na een jaar weer mee gestopt.”

 “Het onbestemde gevoel zat echter echt diep en zoals gezegd, heb ik er echt wel spijt van gehad dat ik niet verder ben gaan studeren na de middelbare school of een hogere opleiding heb gedaan. Mijn zoon volgt nu een studie aan de Technische Havo, dat miste ik misschien in die tijd. Maar goed, je gaat gewoon door en hetgeen ik deed, deed ik altijd vol overgave. Haalde er ook wel mijn plezier uit, maar ergens in mijn achterhoofd bleef het zeuren. Een soort duiveltje – of engeltje misschien wel – die steeds bleef volhouden dat er meer inzat. Dat ik meer zou kunnen.”

Docent

Na twaalf jaar stukadoren en vervolgens twaalf jaar ‘kitten’, vindt Ben het welletjes. “Ik heb het wel eens met mijn vrouw besproken, maar grotendeels hield ik het altijd voor mezelf. Tot vijf jaar terug. Toen ben ik bij Martin Hoogland beland – hij heeft een bedrijf Find Your Future – om te kijken wat er écht bij mij zou passen. Ik zag namelijk alleen maar wolven in het bos. Heb een gezin dat ik – samen met mijn vrouw – moet onderhouden, wist niet goed wat ik wilde gaan doen en dan nog de uiteindelijk stap maken, is vaak nog het moeilijkste. Ik zette namelijk alle nadelen op een rijtje terwijl die er eigenlijk helemaal niet zijn. Ja, op korte termijn misschien even, maar je moet verder durven kijken en daar heeft Martin (Hoogland, red.) voor gezorgd.”

“In eerste instantie is het niet de bedoeling om direct uit de bouw te stappen, maar ik wilde iets doen om mezelf te ontwikkelen. Voor mezelf. Ik had namelijk het gevoel dat ik stilstond en daar kan ik niet zo goed tegen. Het kitten had ik inmiddels al ‘uitgespeeld’, daar zat geen uitdaging meer in. Terwijl ik bij Find Your Future een cursus aan het volgen was, stuitte ik op een vacature in de lokale krant voor docent op de PIE-afdeling bij de Triade, een middelbare school in Edam. PIE staat in dit geval voor Produceren, Installeren en Energie. 1+1 blijft dan 2. Ik zocht een uitdaging en op dat moment kon ik voor mezelf geen grotere uitdaging bedenken. Ik stapte in het vak van docent en ook nog eens in een vakgebied waar ik geen ervaring in had. Dus moest ik mezelf echt gaan ontwikkelen.”

Een leven lang leren

Waar Ben voorheen eerst alle nadelen zou opzoeken om ervan af te zien, stond hij er – gesterkt door Martin Hoogland – nu anders in en is hij de uitdaging aangegaan. En met succes. “Dat kun je wel stellen, ja. Want inmiddels werk ik, als zij-instromer, al een aantal jaar met veel plezier als docent. Het is een grote stap geweest en ik heb mezelf er misschien een beetje op verkeken, maar het geeft me zoveel energie. Elke dag weer nieuwe dingen leren, met kinderen werken en gewoon ‘aanstaan’. Ik ben echt ontzettend blij en trots dat ik de stap heb genomen.”

Naast zijn werk als docent volgt Ben de docentenstudie in Rotterdam. Als leraar typeert hij zichzelf als rustig en eerlijk. “Ik heb natuurlijk ook mijn favoriete leraren gehad. Hij leeft helaas niet meer, maar Henri Bond was zo iemand. Een bevlogen man waar ik ontzettend mooie herinneringen aan koester. Die is mij altijd bijgebleven, maar ik ga hem niet kopiëren. Ik ben vooral mezelf – wat rustiger, maar vooral eerlijk en consequent – en ik merk dat leerlingen dat ontzettend waarderen.”